Je hebt vast weleens een keer geroepen: “zo ben ik nou eenmaal! Ik ben nou eenmaal een perfectionist, ik ben geen planner, ik ben gewoon heel ongeduldig, ik ben niet sportief, …”
Dergelijke uitspraken komen voort uit een fixed mindset: je bent ervan overtuigd dat je bent zoals je bent en dat daar weinig aan te veranderen is. Je capaciteiten staan vast, je hebt ergens van nature talent voor of niet.
Het tegenovergestelde van een fixed mindset is een growth mindset. Hierbij ga je ervan uit dat alles aan te leren is en dat je controle hebt over jouw ontwikkeling.
Voorbeeld fixed mindset vs growth mindset
Als je als kind altijd te horen hebt gekregen door je ouders en op school dat je niet sportief bent, dat is niet jouw talent, dan is de kans groot dat je dat gelooft. Je gaat zo door het leven, met de notie dat je niet sportief bent. Je bewondert anderen die dat wel zijn en tegelijkertijd voel je misschien dat je iets misloopt door niets aan sport te doen. Of er is weer een sportief bedrijfsuitje gepland en je bent al weken van te voren aan het piekeren over hoe je die dag zal doorkomen.
Stel nou dat je eens een keer de stoute schoenen aantrekt en op tennisles gaat. Het lukt misschien niet meteen en onmiddellijk komt de gedachte op: “zie je nou wel, ik ben niet sportief!” Deze gedachte komt vanuit de fixed mindset. Bij tegenslag ga je onderpresteren of geef je het op en bevestig je jouw gedachten.
Als je een growth mindset hebt, dan denk je: “natuurlijk lukt het niet meteen! Daarom zit ik op tennisles en kan ik het aanleren.” De toptennissers zijn ook niet zomaar aan de top gekomen, die hebben ontzettend veel uren getraind om te komen waar ze nu zijn. Natuurlijk speelt talent een rol in het worden van een toptennisser, maar het gaat erom dat je best kunt aanleren om een potje te tennissen. Daarmee ontkracht je de notie dat je niet sportief bent en ben je weer een stukje gegroeid in jouw ontwikkeling.
Kenmerken fixed mindset vs growth mindset
Met een fixed mindset ga je uitdagingen uit de weg. Falen bevestigt je in jouw geloof dat je niet intelligent genoeg bent om succesvol te zijn. Je blijft in je comfortzone zodat je dat geen fouten hoeft te maken. Op deze manier hoeft de buitenwereld geen kritiek op je te leveren omdat je toch geen fouten maakt. Het succes van anderen kan jaloezie en afgunst bij je opwekken.
Met een growth mindset weet je dat het belangrijk is om je best te doen om nieuwe vaardigheden aan te leren en te groeien. Hoe meer je je best doet, hoe beter je in staat bent om de nieuwe vaardigheid te leren. Fouten zie je als onvermijdelijk in het leerproces en zijn juist een middel om te leren. Je staat open voor feedback van anderen en weet dat je daar juist van kunt leren. Je ziet feedback niet als kritiek op jou als persoon.
Hoe ontwikkel je een growth mindset?
- Accepteer dat je er mag zijn, dus ook met jouw imperfecties.
- Zie nieuwe uitdagingen buiten jouw comfortzone als mogelijkheden om te groeien.
- Zie feedback van anderen niet als kritiek maar als nuttige informatie om van te leren.
- Besef dat fouten maken onlosmakelijk aan het leerproces verbonden is.
- Zie falen als iets tijdelijks en als een manier om te kunnen leren.
- Focus je op het proces en niet het eindresultaat.
- Stel doelen voor jezelf. Doelen zorgen ervoor dat je jezelf wil blijven ontwikkelen.
- Hard werken is belangrijker dan het hebben van talent.
- Reflecteer. Kijk terug en zie de stappen die je zet en wat je bereikt.
- Zie het succes van anderen als een bron van inspiratie!
Door het besef dat je vaardigheden kunt aanleren en daar tijd en moeite in te stoppen, kun je succesvol zijn op alle vlakken in jouw leven.