Soms maken we situaties mee waarin we worden getriggerd. We hebben de mogelijkheid om te kiezen op welke manier we omgaan met deze situaties. Kiezen we ervoor om te reageren (to react) of kiezen we ervoor om te beantwoorden (to respond)? Wat is het verschil?
Reageren (to react)
Reageren heeft te maken met ons onbewust gedrag waarbij we onmiddellijk reageren op een externe prikkel. Voorbeeld van een reactie is, wanneer iets of iemand jou triggert en waarbij je jezelf wil verdedigen of in de aanval gaat. Een reactie is impulsief en spontaan en wordt gedaan vanuit emotie.
In stressvolle of angstige situaties, komt ons reptielenbrein meteen in actie. Bij een externe prikkel wat wordt gezien als gevaar, reageren we door te vluchten, te bevriezen of aan te vallen. Dit is heel nuttig wanneer we écht in gevaar zijn. Sommige situaties die fysiek niet dreigend zijn, kunnen echter wel als bedreigend en aanvallend worden ervaren. Je baas spreekt je bijvoorbeeld aan op iets wat beter kan. Een reactie is in dit geval dat je vlucht (je wordt onzeker, trekt je terug), bevriest (je hoort hem aan maar weet niet meer hoe je verder moet) of je valt aan (je verdedigt jezelf).
Beantwoorden (responderen/ to respond)
Beantwoorden is een meer doordachte, weloverwogen respons op een situatie. Het suggereert dat er wat tijd en overweging nodig is voordat er actie wordt ondernomen. Het kan ook wijzen op een meer formele of professionele manier van antwoorden. Gelukkig hebben we als mens meer dan alleen een reptielenbrein! In onze prefrontale cortex worden de cognitieve functies, zoals emotieregulatie, het geheugen, ons probleemoplossend vermogen, planning, besluitvorming etc geregeld. In plaats van te reageren, kunnen we dus onze emoties reguleren en beslissingen nemen op een weloverwogen manier. In het voorbeeld hiervoor zou dit kunnen betekenen, dat je bewust wordt van de emotie die je voelt. Je voelt je persoonlijk aangevallen en betrekt de opmerking van je baas op jezelf. Je voelt boosheid opkomen en wilt het liefst meteen reageren/aanvallen/jezelf verdedigen. Gedachten als ‘ik ben blijkbaar niet goed genoeg, ik kan het nooit goed doen, ik doe al zoveel, etc.’ kunnen opkomen.
In dit geval is het raadzaam om de emotie te herkennen en de boosheid voelen, maar nog niet te reageren. Waarom triggert deze opmerking je zo? Ga vervolgens na of die gedachten kloppen of dat die eigenlijk oud zeer bij je triggeren. Vind je baas echt dat je het nooit goed doet? Op het moment dat je bewust wordt van je emotie, kun je ervoor kiezen om dat even te laten zijn en niet meteen te reageren. Als de boosheid is gezakt, kun je de situatie nog eens doornemen en vervolgens op een doordachte manier te beantwoorden.
Je zult er versteld van staan hoe vaak we reageren in plaats van beantwoorden. In deze maatschappij zijn we vaak gestresst en wordt er al van alle kanten veel van ons gevraagd. Maar vergeet niet we daar allemaal last van hebben. Hoe fijn zou het zijn als we wat bewuster met elkaar kunnen omgaan?